مطالعه پایلوت چیست؟ یک مشت نمونه یک خروار

شاید اسم مطالعه پایلوت یا مطالعه مقدماتی یا آزمایشی (pilot study) به گوشتان خورده باشد. اما مطالعه پایلوت چیست؟ برای اینکه بهتر به معنا و مفهوم این نوع مطالعه پی ببریم، ابتدا باید بگوییم که معنای لغوی کلمه پایلوت در انگلیسی به معنای خلبان، راهنما یا رهبر است. یعنی کسی که یک وسیله یا یک عده ای را رهبری و راهنمایی می کند. پس مطالعه پایلوت به معنای مطالعه ای است که راهنما یا راهبری برای سایر مطالعات می باشد.

اما این کلمه در مطالعات علوم زیستی و پزشکی به چه معنایی به کار می رود و کاربردش دقیقا چیست؟ مطالعه پایلوت یا مقدماتی یا آزمایشی (pilot study) معمولا مطالعه ای کوچک است با حجم نمونه محدود که برای آزمودن پروتکل یک مطالعه، بررسی ابزار جمع آوری داده ها، ارزیابی استراتژی ورود افراد به مطالعه (نمونه گیری)، و سایر تکنیکهای تحقیقاتی استفاده می شود تا تیم تحقیقاتی برای انجام یک مطالعه بزرگتر آماده شود. به عنوان مثال در یک مطالعه کوهورت که بزرگترین انواع مطالعات در علوم پزشکی را در بین انواع مطالعات علوم زیست پزشکی تشکیل داده و نتایج آن بستر مناسبی برای سایر مطالعات فراهم می آورند، قبل از شروع مطالعه اصلی و بعد از اینکه یک پروتکل اولیه برای اجرای کار نوشته و تهیه شد، مطالعه پایلوت اجرا می شود. در طی اجرای مطالعه پایلوت، محققان تک به تک مراحل مطالعه اصلی خود را در مقیاسی کوچکتر پیاده و اجرا می کنند. در ادامه به بررسی اهداف مطالعه پایلوت و مراحل آن می پردازیم.