راهنمای دریافت کد اخلاق ۱۴۰۱ [برای طرح های پژوهشی پزشکی]

ابتدا باهم ببینیم کد اخلاق چیست؟ کد اخلاق شناسه ای است که بعد از تایید پروپوزال طرح پژوهشی (پایان نامه ای یا غیر پایان نامه ای) در شورای پژوهشی دانشگاه یا موسسه موردنظر و ارجاع و تصویب آن در کمیته اخلاق آن دانشگاه طبق راهنمای دریافت کداخلاق ، به طرح موردنظر تعلق می گیرد. هر طرح پژوهشی پس از دریافت این کد در سامانه کمیته اخلاق کشوری به نشانیethics.research.ac.ir قابل دسترسی برای همگان می باشد. این کد که ترکیبی از مخفف اسم آن دانشگاه به صورت انگلیسی و اعداد مربوط به تاریخ مصوبه است، باید قبل از شروع اجرای طرح اخذ گردد .

وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی کشور طبق مصوبات معاونتهای آموزشی و تحقیقات و فناوری وزارت، به همه دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور اعلام کرده که ثبت و اجرای تمامی طرح هایی تحقیقاتی و پایان نامه ها صرفاً پس از بررسی و تائید علمی و اخلاقی پروپوزال و صدور مصوبه و دریافت شناسه اختصاصی اخلاق در پژوهش از طریق سامانه ملی اخلاق در پژوهش و نمایه شدن مصوبه در این سامانه قابل انجام می باشد

پیشنهاد می کنیم مطلب نکاتی که در مورد اخلاق در پژوهش ( رازداری در پژوهش چیست ) و آموزش پروپوزال نویسی را هم مطالعه کنید.

آیا بدون دریافت کد اخلاق می توان طرح پژوهشی اجرا کرد؟

طبق مصوبه کمیته اخلاق کشوری، اجرای طرح های تحقیقاتی (پایان نامه ای یا غیر پایان نامه ای) قبل از بررسی و تصویب پروپوزال توسط کمیته اخلاق و دریافت شناسه اختصاصی تخلف پژوهشی محسوب می گردد. در این موارد دانشجوی رشته های علوم پزشکی از شرکت در امتحاناتی که بر اساس مقررات آموزشی شرط شرکت در آنها ثبت پروپوزال پایان نامه است مانند پیش کارورزی، ارتقاء سالانه دستیاری(از سال دوم به سوم)، و امتحان جامع دکترای تخصصی محروم می گردد.

مراحل دریافت کد اخلاق دانشگاه علوم پزشکی:

مرحله اول:

نگارش پروپوزال پژوهشی با راهنمایی اساتید راهنما و مشاور

مرحله دوم:

تایید پروپوزال توسط:
استاد/اساتید راهنما و مشاور
معاون پژوهشی گروه مربوطه
متدولوژیست مورد تایید گروه
شورای پژوهشی گروه

مرحله سوم:

در مرحله سوم از راهنمای دریافت کد اخلاق ، تایید پروپوزال توسط شورای پژوهشی دانشکده محل تحصیل نیز باید انجام شود .

مرحله چهارم:

ثبت پروپوزال در سامانه پژوهشیار دانشگاه محل تحصیل پس از ثبت نام در این سامانه و دریافت کد کاربری و رمز عبور

مرحله پنجم:

تایید پروپوزال توسط شورای پژوهشی دانشگاه محل تحصیل

مرحله ششم:

بررسی و تایید پروپوزال توسط کمیته اخلاق دانشگاه یا موسسه محل تحصیل، ثبت مصوبه در سامانه کمیته اخلاق کشوری و دریافت کد اخلاق

کداخلاق برای پایان نامه رو ازکجاباید گرفت؟

پایان نامه در واقع یک طرح تحقیقاتی هست که مثل همه طرحها در سامانه طرح های تحقیقاتی دانشگاهی ثبت و داوری می شود. در همین مسیر این طرح برای دریافت کد اخلاق به کمیته اخلاق دانشگاه فرستاده می شود.

در آنجا بعد از بررسی از نظر کدهای اخلاق در پژوهش و داوری توسط صاحب نظران این کمیته، مجوز یا کد اخلاق دریافت می کند که ترکیبی از حروف و اعداد است و پس از آن در سامانه کمیته اخلاق در پژوهش های زیست پزشکی کشوری با آدرس ethics.research.ac.ir نیز قابل ردیابی می باشد.

مدارک دریافت کد اخلاق شامل چه مواردی هستند؟

۱-اول از همه پروپوزال طرح تحقیقاتی که مراحل ۶ گانه ذکر شده را گذرانده باشد
۲-مصوبه شوراهای پژوهشی مذکور و نهایتا شورای پژوهشی دانشگاه
۳-تکمیل فرم مربوط به کمیته اخلاق توسط مجری طرح
نمونه فرم رضایت نامه آگاهانه را می توانید از اینجا دریافت کنید .

صدور کد اخلاق توسط چه نهادی صورت می گیرد؟

پس از بررسی راهنمای کد اخلاق در مورد صدور آن نیز سوال می شود ، صدور کداخلاق توسط کمیته های اخلاق در پژوهشهای زیست پزشکی دانشگاهی انجام می شود.

اعضای کارگروه های اخلاق در پژوهش های زیست پزشکی چه کسانی هستند؟
این کمیته ها که در تمامی دانشگاههای علوم پزشکی تشکیل شده شامل اعضای زیر می باشد:
۱-رئیس موسسه/ دانشگاه (رئیس)
۲-معاون پژوهش و فناوری موسسه/ دانشگاه (دبیر)
۳-معاون آموزشی موسسه
۴-یک نفر صاحب نظر در حوزه اخلاق در پژوهش
۵-یک نفر عضو هیات علمی رشته حقوق
۶-یک نفر نماینده جامعه علمی از بین اعضای فعال انجمن های علمی مصوب وزارتین
۷-سه نفر عضو هیات علمی صاحب نظر در امور پژوهشی
علاوه براین موارد، حضور یک نفر روحانی آشنا به فقه و اخلاق زیست پزشکی و نیز یک نفر متدولوژیست به عنوان اعضای مشاور دائمی این کمیته الزامیست.